De Duitse celliste Anja Lechner was lid van het Rosamunde Quartett en werkte als duo met de Argentijnse bandoneonspeler Dino Saluzzi , De Franse pianist François Couturier is vooral bekend door zijn werk met de Tunesische oud-speler Anouar Brahem. Samen maken ze al geruime tijd zeer persoonlijke muziek, de Russische regisseur André Tarkovsky heeft een grote invloed op hen uitgeoefend, daarom hebben ze het Tarkovsky Quartet opgericht. Na Moderato Contabile uit 2014 is Lontano hun tweede album als duo met alleen cello en piano, op dit album is er veel meer ruimte voor improviseren, voor Couturier met zijn jazz achtergrond, hij speelde o.a. met Michel Portal, is dat geen probleem, voor Lechner met haar klassieke achtergrond en ook door haar instrument de cello, ligt het wat moeilijker.

De titel “Lontano” betekent in de muziek weg of ver, in dit geval betekent het dat de muziek op het album buiten de normale grenzen van de westerse klassieke muziek tradities valt. Behalve de composities van Lechner en Couturier en van hen samen en hun improvisaties zijn er ook composities van anderen zoals “Alfonsina y el mar” van de Argentijnse componist Ariel Ramirez, “Miniature 27” van de Georgiër Giya Kanchelli en “Vague – E la nave va” van oud speler Anouar Brahem. Daarbuiten zijn er ook bewerkingen die ze samen maakten van werken van anderen zoals “”Memory of a melody”, dat is gebaseerd op de aria “Wie zittern und wanken der Sünder Gedanken” van Johann Sebastian Bach’s cantata BWV 105, en “Prélude en berceuse” is een uittreksel uit “Au gré des ondes” van Henri Dutilleux.

“There is no old or new music. It’s there in the air, everywhere, all the time” verklaart Anja in navolging van de Oekraïense componist Valentin Silvestrov met wie zij vele jaren heeft gewerkt. “And the musician’s challenge is less to invent it and more to catch it in flight- and fix it”. Een mooie uitspraak uit het cd boekje die wel in een lijstje mag. Ook bij het improviseren is er altijd de beïnvloeding van muziek die in iemands hoofd rond waart, Couturier en Lechner voelen en denken natuurlijk verschillend en in hun spel nemen ze hun ervaringen mee, de verandering in een bepaalde frasering brengt voor Couturier misschien Debussy, Paul Bley of Ligetti over naar zijn vingers, terwijl tegelijkertijd Lechner in haar cello rol een impressie krijgt van Schubert, een herinnering aan een Bartok kwartet, daar samen een weg mee vinden is de ware opgave.

De klank van dit album met een bezetting van cello en piano klinkt op zich natuurlijk klassiek, maar het tegendeel is het geval, ik ben een groot liefhebber van klassieke muziek en dan vooral die uit de 20ste eeuw, maar het gebrek aan vrijheid en het strak noten spelen van papier staat mij vaak enorm tegen, terwijl toch inmiddels bekend is dat vele klassieke grootheden, zoals Mozart, jongleerden met hun eigen composities. Improviseren is volgens mij een vast onderdeel van de muziek, het hoeft niet altijd een volkomen vrije improvisatie te zijn, dat is weggelegd voor de jazz, maar hier bewijzen Anja en François het tegendeel op deze schitterende schijf.

Jan van Leersum